دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق

بررسی مسئولیت مدنی کارمندان دولت

 
 
مقدمه:
از نظر حقوقی تنها اشخاص حقیقی دارای مسئولیت مدنی و کیفری  نیستند، بلکه اشخاص حقوقی اعم از اشخاص حقوقی حقوق خصوصی و حقوق عمومی ( نیز در قبال اعمال خود مسئول اند . در بین اشخاص حقوقی حقوق عمومی ، » دولت« مهمترین و بزرگترین شخصی حقوقی محسوب می شود . با توجه به دامنه اختیارات و فعالیت های دولت در عرصه های مختلف ) اقتصادی ، فرهنگی ، آموزشی ، عمرانی و .. ( ، تعیین مسئولیت این نهاد مهم امری ضروری و اجتناب ناپذیر است . پیش از ورود به بحث اصلی ، جای دارد نشان کنیم که از حیث تاریخی در مورد این که آیا دولت و سازمان های وابسته و همچننی کارکنان او در مقابل اعمال خود مسئولیت دارند یا خیر، اختالف نظر وجود داشته است . 
 
در گذشته ، نظریه غالب بر این پایه استوار بود که دولت به جهت اینکه منشاء الهی دارد و یا ناشی از اقتدار ۱ عمومی است در مقابل اتباع خود هیچ گونه مسئولیتی ندارد و همگان بر این باور بودند که پادشان نمی ۲ تواند اشتباه کند. این نظریه با پذیرش عدم تساوی اشخاص در برابر قانون ، قائل » اصل مصونیت دولت « بود .لیکن ، با توجه به تحوالت سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی قرن نوزدهم و بیستم و تشکیل حکومت های دمکراتیک نظریه فوق زیر سوال قرار گرفت . و اصل مسئولیت مدنی دولت جایگزین نظریه مصونیت دولت گردید. در عصرحاضر ، دالیل چندی را می توان برای شناسایی مسئولیت مدنی دولت ذکر کرد که از آن جمله می توان به دالیل زیر اشاره کرد :
 
 ۱ . فیلسوفانی چون هگل نیز با تکیه بر این نظریه معتقد بودند : » …. دولت را باید همه مقدس بشمارند و اطاعتش را بر خود واجب بدانند ، در برابر قدرت حکومت هیچ فردی وجود ندارد و تکلیف هر فرد است که وجود استقالل و قدرت دولتی را که تابع آن است تایید کند و فرض اختالف بین حقوق و دولت و سیاست اخالق، در هیچ صورتی ممکن نیست . دولت نفع عموم را بر نفع فرد مقدم می دارد و می تواند ،اگر الزم باشد فرد را فدای کل کند . زیرا حمایت از سود عمومی متضمن منفعت اجزای آن نیز هست… « نقل از کاتوزیان ، ناصر ف فلسفه حقوق ، ج اول ، ص ۵۳٫ ۲ . The king can do no wrong 6 – تصمیمات دولت همواره مبتنی بر اراده عموم مردم نبوده است تا بتوان مسئولیت آن تصمیمات را بر عهده مردم گذارد . – رعایت قاعده الضرر نیز حکم می کند که دولت همانند سایر اشخاص نباید به دیگران خسارتی وارد کند و در صورت ایراد خسارت باید آن را جبران کرد . – برخی از فعالیت های دولت مربوط به » اعمال تصدی ۱ « است . در این گونه فعالیت ها که اصوالً تجاری واقتصادی است ، دولت مانند بازرگانان و صنعتگران و امثال آن عمل می کند . در واقع دولت به هنگام خرید ، فروش ، اجاره و … مانند سایر افراد ظاهر می شود و به همین جهت نباید تفاوتی از حیث مسئولیت بین آنها وجود داشته باشد.
 
 
 
کلمات کلیدی:

مسئولیت مدنی

مسئولیت مدنی دولت

مسئولیت مدنی کارمندان دولت

 
 
 
فهرست مطالب
مسئولیت مدنی دولت و کارکنان آن 1
مقدمه: 2
 

فصل اول پایه های نظری مفهوم مسئولیت مدنی 3

بخش اول مفهوم مسئولیت مدنی و قلمرو آن 3

بند ۱- مفهوم مسئولیت مدنی 3
بند ۲- قلمرو مسئولیت مدنی 4
بخش دوم نظریه های مربوط به مسئولیت مدنی 4
گفتار دوم : مبنای مسئولیت مدنی دولت 5
گفتار اول : مبنای مسئولیت کارمندان دولت 6
مسئولیت مدنی دولت 6
مبحث اول : سابقه مسئولیت 6
مبحث دوم : مسئولیت دولت از لحاظ خطای اداری 7
بند اول : تعریف خطای اداری دولت 7
بنددوم : موسسات مشمول مسئولیت مدنی 7
مبحث سوم : مسئولیت بدون تقصیر با مسئولیت دولت از لحاظ خطر 8
بند اول : مفهوم نظریه مسئولیت بدون تقصیر 8
بند اول : تفکیک خطای اداری و شخصی کارمند و آثار آن 8
بند دوم : ضابطه تشخیص خطای شخصی کارمند از خطای اداری 9
مبحث سوم : مسئولیت مدنی ناشی از اعمال اداری 13
مبحث چهارم : مسئولیت دولت از لحاط قوه قضائیه 13
مبحث پنجم : مسئولیت مدنی قوه مقننه 13
 

فصل دوم ارکان تحقق مسئولیت مدنی دولت 14

بخش اول : مبانی نظری مسئولیت مدنی 14

مبحث اول : فرضیه یا نظریه تقصیر 14
مبحث دوم : فرضیه یا نظریه خطر 14

بخش دوم : مبانی فقهی مسئولیت مدنی دولت 15

بخش سوم : مبانی و مستندات قانونی مسئولیت مدنی دولت 15

۶- طلیعه جدید مسئولیت پذیری دولت : 18
نتیجه گیری : 19
منابع مورد نظر در تحقیق: 19